منبع تغذیه، پاور یا PSU یکی از مهمترین قطعاتی است که می‌تواند در بروز مشکل برای سیستم نقش داشته باشد. این قطعه معمولا در بررسی دلایل ایجاد مشکل نادیده گرفته می‌شود اما باید بدانید که بررسی منبع تغذیه کامپیوترتان ممکن است تا حد زیادی باعث صرفه جویی در زمان مورد نیاز برای تشخیص عیب شود! صفحات آبی مرگ، هنگ کردن شدید، خطاهای مرتبط با هارد دیسک و یا بوت نشدن سیستم همگی می‌تواند به معیوب بودن یا کارکرد نامناسب پاور ارتباط داشته باشند. با انجام آزمایشات ساده و سریعی که در این مطلب به آنها اشاره می‌کنیم به راحتی می‌توانید سلامت منبع تغذیه سیستم خود را بررسی کنید.
1) بررسی روشن شدن سیستم
کامپیوتر را خاموش کنید و با قرار دادن دکمه پاور بر روی حالت O، کابل برق پاور را جدا کنید.
کیس کامپیوتر را باز کنید و کابل‌های مربوط به منبع تغذیه را از تمامی قطعات داخلی جدا کنید. دقت کنید که تمامی کابل‌ها به طرز صحیح جداسازی شوند.
اگر با اسمبل کردن سیستم آشنایی ندارید بهتر است هنگام جدا کردن کابل‌ها مشخص کنید که هر کدام مربوط به کدام قطعه هستند.
یک گیره کاغذ را برای آزمایش پاور آماده کنید. با استفاده از این گیره کاغذ می‌توانید کاری کنید که پاور گمان کند آن را روشن کرده‌اید! بدین منظور یک گیره کاغذ را صاف کنید و سپس آن را به حالت U درآورید.
این گیره کاغذ در واقع حکم یک پین اتصال را دارد که در هنگام اتصال به پاور به آن فرمان روشن شدن را می‌دهد.
کابل اتصال 20 یا 24 پین که معمولا به مادربرد متصل می‌شود را پیدا کنید. این کابل به راحتی از روی ظاهرش قابل تشخیص خواهد بود.
پین‌های اتصال سبز و مشکی را پیدا کنید. اگر کابل اتصال کاملا مشکی بود این پین‌ها معمولا شماره 15 و 16 هستند. حالا باید قسمت انتهایی گیره کاغذ را درون پین سبز و مشکی قرار دهید. حواستان باشد که پاور نباید به برق شهر متصل باشد.
گیره کاغذ را وارد کنید. پس از اینکه دو انتهای گیره کاغذی را درون دو پین مذکور قرار دادید کابل را در جای مناسبی قرار دهید تا گیره از جایش خارج نشود. حالا کابل برق پاور را مجددا وصل کرده و دکمه روشن/خاموش را در حالت – قرار دهید.
فن خنک کننده پاور را بررسی کنید. زمانی که منبع تغذیه شروع به کار کرد باید چرخش فن یا حداقل صدای کار کردن آن را متوجه شوید. این موضوع به شما اطمینان می‌دهد که حداقل پاور در حال کار کردن است. اگر پاور به هیچ عنوان روشن نشد باید مجددا اتصال برق را قطع نموده، از قرارگیری گیره کاغذی در پین‌های درست مطمئن شده و دوباره پاور را روشن کنید. اگر باز هم روشن نشد احتمالا پاور شما معیوب است.
- توجه داشته باشید که با این تست نمی‌توانید از سلامت و کارکرد بدون نقص منبع تغذیه مطمئن شوید! در واقع این تست به شما کمک می‌کند بفهمید پاور اصلا روشن می‌شود یا نه!
2) بررسی جریان خروجی منبع تغذیه
بررسی جریان خروجی با استفاده از نرم‌افزار. اگر کامپیوتر شما بدون مشکل بوت شد و توانستید به سیستم عامل دسترسی پیدا کنید، با استفاده از نرم‌افزار می‌توانید جریان خروجی پاور سیستم را بررسی کنید. نرم‌افزار SpeedFan یک ابزار کاملا رایگان است که با بررسی اطلاعات سیستم شما می‌تواند دما و ولتاژ کاری منبع تغذیه را گزارش دهد. با مشاهده این اطلاعات بررسی کنید اعداد گزارش شده در همان بازه مناسبی که باید باشند قرار دارند.
- اگر سیستم بالا نیامد این مرحله را نادیده بگیرید.
کامپیوتر را خاموش کنید. اتصال پاور از پریز برق را جدا کنید. دکمه خاموش/روشن پاور را بر روی حالت O قرار دهید. کیس را باز کرده و تمامی اتصالات پاور به قطعات را جدا کنید. بدین منظور کافیست کابل‌های خارج شده از پاور را دنبال کنید و یک به یک آنها را جدا نمایید.
بررسی منبع تغذیه با یک ابزار مخصوص. این ابزارها معمولا در مغازه‌های فروش تجهیزات کامپیوتری به سادگی قابل تهیه بوده و قیمت بالایی هم ندارند. یک کابل اتصال 24 یا 20 پین را بر روی پاور خود پیدا کنید. این کابل از تمامی کابل‌های اتصال دیگر بزرگتر بوده و به راحتی قابل تشخیص است.
- ابزار تست منبع تغذیه را به اتصال 24 یا 20 پین متصل نمایید.
- منبع تغذیه را مجددا به پریز برق متصل نموده و دکمه آن را بر روی حالت – قرار دهید. بدین ترتیب اکنون پاور باید روشن شده و چراغ ابزار مخصوص تست پاور نیز روشن شود.
- ولتاژها را بررسی کنید. اتصال 24 یا 20 پین دارای ولتاژهای مختلفی است اما شما به این 4 ولتاژ نیاز خواهید داشت:
+3.3 VDC
+5 VDC
+12 VDC
-12 VDC
مطمئن شوید که تمامی ولتاژها در محدوده طبیعی خود قرار داشته باشند. در واقع هر کدام از این ولتاژها می‌توانند با یک تلرانس خاص در حد مثبت/منفی 5 درصد همراه باشند. اگر هر کدام از این ولتاژها خارج از محدوده نرمال قرار داشت پاور شما عملکرد خوبی نداشته و باید تعویض شود.
سایر اتصال‌ها را بررسی کنید. زمانی که مطمئن شدید اتصال 24 یا 20 پین ولتاژ خروجی مناسبی را ارائه می‌دهد باید به سراغ سایر اتصال‌ها بروید. بدین منظور هر بار که کابل اتصال جدیدی را تست کردید باید پاور را از برق جدا نموده، خاموش کنید و کابل اتصال جدید را مورد بررسی قرار دهید.
بررسی منبع تغذیه با استفاده از مولتی‌متر. یک گیره کاغذ را کاملا صاف کرده و سپس به حالت U درآورید. پین سبز رنگ موجود در کنار پین مشکی را بر روی کابل اتصال 24 یا 20 پین پیدا کنید. اگر کابل‌ها رنگی نبودند این پین در واقع پانزدهمین پین موجود بر روی کابل اتصال است. با اتصال گیره به این پین، در واقع انگار کابل اتصال 24 یا 20 پین را به سوکت مخصوصش بر روی مادربرد متصل نموده‌اید.
- دکمه منبع تغذیه را بر روی حالت – قرار دهید.
- دفترچه راهنما یا جدول ولتاژهای خروجی پاور را پیش روی خود قرار دهید. با استفاده از این اطلاعات می‌توان دریافت که هر یک از پین‌ها چه ولتاژی را ارائه می‌دهند.
- مولتی‌متر خود را بر روی حالت VBDC تنظیم کنید. اگر مولتی‌متر شما دارای قابلیت تشخیص بازه خودکار نیست، به صورت دستی بازه 10 ولت را تعیین کنید.
- پراب منفی را به پین زمین (معمولا مشکی) متصل کنید.
- پراب مثبت را به پین دیگری که قصد بررسی سلامتش را دارید وصل کنید. حالا ولتاژ خروجی از این پین بر روی نمایشگر مولتی‌متر نمایش داده می‌شود.
- ولتاژها را بررسی کنید و مطمئن شوید که در بازه‌های تلورانسی مناسب قرار داشته باشند. اگر هر کدام از ولتاژها خارج از این محدوده بودند منبع تغذیه شما معیوب بوده و نیازمند تعویض است.
برای هر کدام از اتصالات دیگر نیز این تست را انجام دهید تا از سلامت تمامی پین‌ها و کابل‌های اتصال مطمئن شوید. بدین ترتیب اگر مشکل به یکی از کابل‌های اتصال و نه خود پاور مربوط باشد، می‌توانید با تعویض کابل مجددا سیستم خود را راه‌اندازی کنید.
سیستم را مجددا جمع کنید. پس از تست کابل‌ها و ولتاژهای خروجی تمامی اتصالات پاور به قطعات داخلی را مجددا متصل نموده و پاور را درون کیس محکم کنید. در نهایت درب کیس را ببندید، دکمه پاور را در حالت روشن قرار داده و سیستم را روشن کنید.
- اگر کامپیوتر شما همچنان دچار مشکل بود و یا بوت نشد باید نقص قطعات دیگری به خصوص مادربرد را مدنظر قرار دهید.
منبع: wikihow