کارت گرافیک در حالت کلی گران قیمتترین قطعه موجود در پیکره یک رایانه شخصی به شمار رفته و تأثیرات فراوانی را در عملکرد صحیح و بی‌عیب و نقص سیستم و کیفیت خروجی تصاویر به خود اختصاص می‌دهد. تهیه و خرید سخت‌افزار مذکور تابع عوامل و مؤلفه‌های بسیاری است که عدم توجه به آن‌ها در بروز ضرر و زیان‌های مالی بعضاً هنگفت تأثیرگذار بوده و خسارات بسیاری را متوجه فرد می‌سازد، اما نکات ضروری در هنگام خرید قطعه فوق چیست و چرا باید توجه به ویژه‌ای را معطوف آن‌ها ساخت؟
ساختار اصلی یک کارت گرافیک از دو جزء اصلی تراشه شتاب‌دهنده گرافیکی (GPU) و حافظه ویدئویی (VRAM) تشکیل شده و هماهنگی آن‌ها با یکدیگر در افزایش انعطاف‌پذیری و بهبود پتانسیل بسیار تأثیرگذار می‌باشد. یک پردازشگر بسیار قوی نیازمند داده‌های فراوانی جهت پردازش بوده و این مهم با میزان فضای نگهداری حافظه رابطه مستقیم دارد؛ در صورتی که تراشه‌های حافظه تعبیه شده در مدار چاپی قطعه از گنجایش اندکی برخوردار باشند، پردازشگر گرافیکی با سرعت بالایی اطلاعات در دسترس خود را پردازش کرده و تا زمان آماده‌سازی مجدد داده‌های جدید، در حالت بیکار قرار می‌گیرد که این مهم با شدت فراوانی منجر به هدر رفت پتانسیل آن می‌باشد. عکس این مهم نیز صادق بوده و در صورت استفاده از تراشه‌های حافظه حجیم در کنار شتاب‌دهنده‌ای ضعیف، اطلاعات پیوسته در دسترس پردازشگر قرار گرفته و هیچ زمانی برای استراحت شتاب‌دهنده قرار نمی‌گیرد. خوشبختانه کمپانی‌های تولیدکننده سخت‌افزارهای کارت گرافیک در طراحی و توسعه محصولات خود به رعایت این مهم پرداخته و دقت به آن توسط کاربر لازم و ضروری محسوب نمی‌شود، اما کدام یک از کارت‌های گرافیک عرضه شده به بازار برای شما مناسب به شمار می‌رود؟ در ادامه به دسته‌بندی تراشه‌های شتاب‌دهنده گرافیکی با یکدیگر می‌پردازیم.
کارت‌های گرافیک ارزان قیمت
این دسته از محصولات به‌نوعی تنها برای دریافت تصویر از کامپیوتر مناسب به شمار رفته و به‌منظور اجرای عناوین و بازی‌های رایانه‌ای تحت وب نیز از پتانسیل مناسبی برخوردار هستند. تماشای فیلم‌های ویدئویی و سریال‌های روز دنیا، جستجوی شبکه گسترده وب، مطالعه و … توسط کارت‌های گرافیک ارزان قیمت امکان‌پذیر بوده و برای آن دسته از افرادی که قصد استفاده از کارت گرافیک مجزا در سیستم خود را در سر داشته و علاقه‌ای به تراشه‌های شتاب‌دهنده گرافیکی مجتمع با پردازنده مرکزی را ندارند مطلوب تلقی می‌شوند. از جمله کارت‌های گرافیک قابل پیشنهاد در این دسته می‌توان به GT 1030 از کمپانی انویدیا و Radeon RX 550 از کمپانی ای‌ام‌دی اشاره کرد.
کارت‌های گرافیک اقتصادی
توان پردازشی این دسته از کارت‌های گرافیک با فزونی بیشتری همراه شده و برای اجرای بازی‌های رایانه‌ای در وضوح تصویر فول اچ‌دی (1080p) مناسب به شمار می‌روند، اما وابسته به‌عنوان و میزان سنگینی آن، تنظیمات گرافیکی بازی ممکن است مستلزم کاهش بیشتری بوده و تنظیم آن‌ها بر روی مقدار Medium و یا Low لازم و ضروری به شمار رود. از جمله محصولات موجود در این دسته‌بندی می‌توان به GTX 1050 ،Radeon RX 560 و GTX 1050 Ti اشاره کرد.
کارت‌های گرافیک میان رده
کارت‌های گرافیک میان رده از محبوبیت بسیار بالایی در میان مصرف‌کنندگان، به‌خصوص بازی بازان برخوردار بوده و بهترین تعادل ممکن را در فاکتور کارایی نسبت به قیمت پرداختی به ارمغان آورده‌اند. اجرای اغلب بازی‌های رایانه‌ای سنگین و AAA روز دنیا در وضوح تصویر فول اچ‌دی (1080p) و با تنظیمات گرافیکی High و Ultra توسط محصولات این دسته امکان‌پذیر بوده و در عین حال میزان فشار دوچندانی را به جیب فرد نیز اعمال نمی‌کنند. سازگاری با هدست‌های واقعیت مجازی نیز توسط کارت‌های گرافیک میان رده به ارمغان آورده شده است. کارت‌های گرافیک رده میانی پراستفاده‌ترین و همچنین پرتولیدترین محصولات یک کمپانی را به خود اختصاص داده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به Radeon RX 570 ،Radeon RX 580 ،Radeon RX 590 از کمپانی ای‌ام‌دی و GTX 1060 ،GTX 1070 از کمپانی انویدیا اشاره کرد.
کارت‌های گرافیک پیشرفته و گران قیمت (پریمیوم)
در صورتی که قصد اجرای بازی‌های رایانه‌ای با حداکثر تنظیمات گرافیکی ممکن با فرکانس نمایشگر 140 هرتز در وضوح تصویر 4K را در سر دارید، کارت‌های گرافیک پیشرفته به‌صورت کاملاً اختصاصی برای شما طراحی شده‌اند. محصولات این دسته که از جمله آن‌ها می‌توان به RTX 2080 Ti و Titan V (در حال حاضر) از کمپانی انویدیا اشاره کرد از پر قدرت‌ترین تراشه‌های شتاب‌دهنده گرافیکی ممکن برخوردار بوده و میزان حافظه ویدئویی گسترده‌ای را نیز در ساختار خود جای داده‌اند. علاوه بر آن پشتیبانی از حداکثر فناوری‌ها و قابلیت‌های روز دنیا نیز توسط کارت‌های گرافیک این سری امکان‌پذیر گشته‌اند.
کارت‌های گرافیک مخصوص طراحی
طراحی محتویات گرافیکی نظیر انیمیشن‌های سه‌بعدی، ویرایش فیلم‌های ویدئویی و … نیازمند میزان حافظه ویدئویی و تراشه شتاب‌دهنده گرافیکی گسترده‌ای می‌باشند که تحقق آن‌ها از عهده کارت‌های گرافیک گیمینگ میسر نبوده و محصولات سری کوادرو (Quadro) از کمپانی انویدا و فایرپرو (FirePro) از کمپانی ای‌ام‌دی به‌صورت کاملاً اختصاصی برای استفاده در این حوزه توسعه پیدا کرده‌اند.
آشنایی با دسته‌بندی‌های مختلف کارت‌های گرافیک و توان پردازشی فراهم آورده شده توسط آن‌ها در کاهش گستردگی پیش‌روی کاربر و انتخاب بهترین محصول جهت جلوگیری از بروز ضرر و زیان‌های مالی در آینده بسیار تأثیرگذار می‌باشد، اما نکات موجود در انتخاب قطعه فوق چیست و آیا دقت به آن‌ها ضروری به شمار می‌رود؟
میزان حافظه ویدئویی (VRAM)
حافظه ویدئویی در ساختار یک کارت گرافیک از اهمیت بسیار بسیار فراوانی برخوردار بوده و در صورت کمبود آن مشکلات زیادی را در انجام امور مختلف، به‌خصوص مبحث گیمینگ سبب می‌گردد. اجرای صحیح و بی‌عیب و نقص بازی‌های رایانه‌ای امروزی به حداقل 3 تا 4 گیگابایت حافظه ویدئویی در وضوح تصویر 1080p نیازمند بوده و کاهش گنجایش به کمتر از میزان فوق (به‌عنوان مثال دو گیگابایت) در بروز مشکلاتی نظیر افت فریم، لگ، گیر کردن و …، به ویژه در عناوین جهان باز (Open World) تأثیرگذار بوده و نیاز به کاهش تنظیمات گرافیکی به امری ضروری تبدیل می‌شود. در این حالت اگرچه تراشه شتاب‌دهنده گرافیکی از توان کافی جهت اجرای صحیح عنوان در تنظیمات گرافیکی High و بیشتر برخوردار است، اما به دلیل فضای اندک حافظه ویدئویی به اطلاعات در زمان مناسب دسترسی پیدا نکرده و بخش هنگفتی از پتانسیل آن هدر می‌رود، بنابراین دقت به این موضوع را مدنظر قرار دهید. در صورت افزایش وضوح تصویر به مقدار 4K و یا نصب بافت‌های پرکیفیت (High-Resolution texture pack)، فزونی حافظه ویدئویی به 8 گیگابایت لازم و ضروری محسوب می‌شود.
اندازه فیزیکی کارت گرافیک
اندازه فیزیکی یک کارت گرافیک که با طراحی استاندارد فرم فاکتور آن قابل تشخیص است در جایگذاری صحیح سخت‌افزار در درون کیس بسیار تأثیرگذار است. مطمئناً خرید محصولی که به دلیل ابعاد بزرگ خود قابل نصب نباشد مشقت‌های فراوانی را ایجاد کرده و حتی ممکن است هزینه تهیه یک چهارچوب کیس بزرگ‌تر را نیز بر روی دست فرد بگذارد. اغلب کارت‌های گرافیک گیمینگ نسبت به محصولات معمولی از اندازه بزرگ‌تری برخوردار هستند که دلیل اصلی آن به سیستم خنک‌سازی قدرتمند باز می‌گردد، بنابراین پیش از اقدام به خرید، پیشنهاد می‌شود تا ابعاد طولی و عرضی چهارچوب کیس خود را به دقت اندازه‌گیری و پس از اطمینان حاصل نمودن از قابلیت نصب صحیح کارت گرافیک، نسبت به این امر اقدام نمایید. نکته دیگری که در این بخش حائض اهمیت است تعداد اسلات‌های اشغال شده توسط کارت گرافیک است. افزایش قدرت سیستم خنک‌کننده یک کارت گرافیک با فزونی اندازه آن رابطه مستقیم داشته و یک محصول فول سایز ممکن است 3 اسلات پشتی از چهارچوب کیس را اشغال نماید.
میزان انرژی مصرفی
میزان انرژی مصرفی یک کارت گرافیک از طریق واحد TDP در مشخصات فنی آن قابل اطلاع بوده و از اهمیت بسیار فراوانی در سلامتی نه تنها خود، بلکه دیگر سخت‌افزارهای رایانه شخصی برخوردار می‌باشد. پردازنده مرکزی و تراشه شتاب‌دهنده گرافیکی در قالب پرمصرف‌ترین قطعات تشکیل‌دهنده یک سیستم کامپیوتری به شمار رفته و پیش از خرید باید از توان کافی منبع تغذیه جهت تأمین انرژی آن‌ها اطمینان حاصل نمود، بنابراین در صورتی که یک پاور 400 واتی بر روی رایانه شخصی شما نصب است، خرید یک کارت گرافیک GTX 1080 Ti که به میزان توانی برابر با 250 وات نیازمند می‌باشد به هیچ عنوان پیشنهاد نمی‌شود، زیرا منبع تغذیه از توان کافی جهت تأمین نیازمندی دیگر سخت‌افزارها، به‌خصوص پردازنده مرکزی برخوردار نبوده و احتمال بروز مشکلاتی نظیر سوختن قطعات با افزایش بیشتری همراه می‌شود.
موارد اشاره شده از جمله مهم‌ترین نکات قابل توجه در هنگام تهیه و خرید یک سخت‌افزار کارت گرافیک به شمار می‌روند، اما قطعه مذکور مؤلفه‌ها و مشخصه‌های دیگری را نیازمند می‌باشد که اگرچه قابل رفع توسط وسایل جانبی و روش‌های مختلف می‌باشند، اما پیشنهاد می‌شود تا حتی‌الامکان پیش‌نیاز مربوطه برای آن‌ها مهیا باشد. به‌عنوان مثال اطمینان از پشتیبانی منبع تغذیه از کابل‌های 6 و 8 پین PCI-E جهت تأمین توان کارت گرافیک در جلوگیری از نیاز به استفاده از تبدیل‌های مختلف تأثیرگذار بوده و این مهم در مورد ورودی تصویر نمایشگر (مانیتور) نیز صادق می‌باشد (کارت‌های گرافیک جدید از جمله محصولات سری RX 400 و GTX 1000 از سیگنال‌های خروجی آنالوگ پشتیبانی نکرده و لذا قابل استفاده توسط پورت VGA نمی‌باشند. در صورتی که نمایشگر شما فقط از درگاه مذکور برخوردار است، نیاز به خرید یک تبدیل فعال جهت دریافت تصویر لازم و ضروری محسوب می‌شود).