یکی از مهمترین مراحل اسمبل رایانههای شخصی یا به عبارتی دیگر دسکتاپ، نصب صحیح سیپییو میباشد که در صورت عدم دقت و رعایت مواردی کوچک میتواند منجر به بروز مشکلات بزرگی از جمله کج شدن پینها، شکستن آنها و عدم امکان استفاده از پردازنده منتهی شود. نصب صحیح یک سیپییو در حالت کلی متشکل از دو قدم قرارگیری صحیح تراشه در داخل سوکت و سپس انتخاب خنککننده مناسب برای دفع حرارت تولیدی و جلوگیری از داغ شدن بیش از اندازه و سوختن پردازنده میباشد. خوشبختانه اغلب پردازندههای موجود در بازار از کولر خنککننده استوک مربوط به خود برخوردار میباشند که این موضوع در راحتی فرآیند اسمبل و عدم نیاز به پرداخت هزینه اضافی تأثیرگذار است، اما در صورتی که قصد دارید تا سیپییو جدید و تازهنفس خود را اورکلاک کنید، باید بدانید که یک کولر استوک به هیچ عنوان پاسخگو نبوده و تهیه و خرید یک خنککننده مناسب و مطلوب (متناسب با توان طراحی حرارتی پردازنده) لازم و ضروری میباشد.
گام اول: آمادهسازی سوکت برای نصب پردازنده
اولین قدمی که در نصب پردازنده باید رعایت شود برداشتن هرگونه کاور پلاستیکی و یا فلزی از روی سوکت برای آماده کردن آن جهت نصب سیپییو است. در مجاورت پردازندههای ایامدی دستگیره فلزی کوچکی قرار گرفته است که برای باز کردن سوکت باید به سمت بالا برداشته شود. این دستگیره معمولاً توسط یک گیره ثابت که به سوکت متصل است در جای خود محکم شده و پردازنده را در مکان خود نگاه میدارد. این نکته را مدنظر داشته باشید که برای بردن دستگیره به سمت بالا نیازی به اعمال هیچ نیروی اضافی نیست و کافی است تا با فشاری اندک، بازوی فلزی را از گیره مربوطه آزاد کرده و سپس تا انتهاییترین نقطه ممکن بالا ببرید.
این مرحله در مورد پردازندههای اینتل کمی انعطافپذیری بیشتری را نیازمند است، زیرا سوکتهای اینتل توسط یک کاور فلزی احاطه شدهاند که یک بازوی فلزی آن را در مکان خود ثابت نگاه میدارد. برای آزاد کردن سوکت پردازندههای اینتل مجدداً کافی است تا بازوی فلزی را از گیره مربوطه آزاد کرده و سپس دستگیره و پوشش محافظ را تا انتهاییترین نقطه ممکن بالا برده و از سوکت دور کنید. لازم به ذکر نیست که در این مرحله نیز نیازی به اعمال نیروی بیش از حد نبوده و کافی است فشار به اندازهای باشد تا بازو از گیره آزاد شود. پس از آن پوشش محافظ فلزی، به همراه دستگیره بهراحتی میتوانند جابهجا شوند.
گام دوم: نصب پردازنده
پس از جدا کردن تمامی پوششهای پلاستیکی موجود درون سوکت و آزاد کردن آن، اکنون زمان نصب و قرارگیری سیپییو درون جایگاه رسیده است. برای این منظور باید ابتدا تراشه را از بستهبندی آن خارج نمایید، اما دقت کنید تا پردازنده را از کنارههای آن با انگشتان خود در دست گرفته و تا حد امکان از لمس پینهای موجود در قسمت زیرین تراشه جهت جلوگیری از کج شدن و یا حتی شکستن آنها خودداری کنید. این مرحله در مورد پردازندههای کمپانی AMD به دلیل ساختار PGA و وجود تمامی پینها بر روی تراشه نیازمند دقت بیشتری است، اما در مورد پردازشگرهای اینتل نیز صادق میباشد.
اکنون کافی است تا بر روی قسمت بالایی پردازنده با کمی دقت بیشتر نگاه کنید. همانطور که مشاهده میکنید فلشی کوچک در یکی از گوشههای تراشه قابل مشاهده است که موقعیت صحیح قرارگیری پردازشگر درون سوکت را نشان میدهد. این فلش بر روی سوکت نیز قابل مشاهده است. اکنون کافی است تا پردازنده را بهگونهای درون سوکت قرار دهید تا فلشها با یکدیگر تراز شوند. لازم به ذکر است که نصب پردازنده درون سوکت نیازمند اعمال هیچ نیرویی نبوده و در صورت جهت صحیح، پردازشگر بهراحتی در جایگاه خود قرار میگیرد. علاوه بر آن به دلیل آرایش پینها، امکان قرارگیری سیپییو درون سوکت از جهات دیگر ممکن نیست، بنابراین اگر پردازنده بهراحتی درون سوکت قرار نگرفت، مجدداً موقعیت و جهت صحیح آن را بررسی نمایید.
پس از نصب صحیح پردازنده درون سوکت، کافی است تا دستگیره و یا پوشش فلزی را مجدداً به مکان اولیه خود حرکت داده و توسط گیره مربوطه محکم کنید. در صورتی که این قدم را به درستی اجرا کرده باشید، سیپییو محکم در مکان خود ثابت شده و دیگر لق نمیزند.
گام سوم: نصب کولر خنککننده
این قدم، برخلاف دو مرحله قبل نیازمند اعمال نیروی زیادی میباشد. کولرهای خنککننده مختلف با توجه به ساختار خود و همچنین نوع سوکت پردازنده توسط روشهای گوناگونی بر روی سیپییو نصب میشوند، بنابراین امکان تدوین دستورالعمل قدم به قدم برای تمامی آنها از حوصله مقالهای که هماکنون در حال مطالعه آن هستید خارج است، اما خوشبختانه نصب اغلب کولرها از سه حالت خارج نیست.
برخی از کولرها از پایهها و یا براکتهای ویژهای برخوردار میباشند که باید در قسمت پشتی مادربرد نصب شده و سپس مجموعه هیتسینک و فنهای خنککننده به آن متصل شوند. در صورتی که مادربرد را هماکنون نصب کرده و سینی قسمت پشتی کیس نیز بهصورت یکپارچه میباشد (در برخی از کیسها، قسمتی از سینی که سوکت در آن موقعیت لحیم شده است برای نصب سریع براکت کولرهای خنککننده و همچنین برقرار شدن جریان هوا در قسمت پشتی مادربرد بریده شدهاند)، متأسفانه باید پیچهای مادربرد را باز کرده و آن را از درون کیس خارج کنید.
برخی از کولرهای ارزان قیمت معمولاً از پایههای پلاستیکی بر روی براکت خود برخوردار میباشند که کافی است تا با کمی فشار، آنها را درون حفرههای تعبیه شده برای بستن پیچ قرار داده و براکتها را بر روی قسمت پشتی مادربرد محکم کنید. این نوع از پایههای پلاستیکی اگرچه سهولت بیشتری را در نصب کولر خنککننده ممکن میکنند، اما دقت بیشتری را در نصب نیز لازم داشته و در صورت اعمال فشار بیش از حد ممکن است بشکنند. پایههای براکتهای کولرهای گران قیمتتر بهصورت فلزی بوده و باید بر روی مادربرد با پیچ محکم شوند.
نوع سوم کولرهای خنککننده که اغلب در پردازندههای ایامدی همچون سوکتهای AM3 و AM4 دیده میشوند از براکت برخوردار نبوده و هیتسینک مستقیماً بر روی سوکت با استفاده از گیرهای محکم میشود. در این حالت دیگر نیاز به باز کردن مادربرد و بستن براکت در قسمت پشتی آن وجود نداشته و سهولت بیشتری در نصب سیستم کولینگ میسر میشود. محصولات دارای براکت معمولاً در سیپییوها و سوکتهای کمپانی اینتل به چشم میخورند.
در صورتی که پردازنده شما در دسته اول و دوم قرار دارد، پس از نصب براکت در قسمت پشتی مادربرد، کافی است تا هیتسینک را بر روی آن با استفاده از پیچ، گیره و یا وسیلهای که برای مهار کردن کولر در اختیار شما قرار گرفته است متصل کرده و محکم نمایید. این قدم معمولاً دقت بیشتری را نیازمند بوده و باید حفرههای پایه هیتسینک و براکت درست در نقطه مقابل یکدیگر قرار گیرند. پیشنهاد میشود تا برای سهولت بیشتر، پیچها را بهصورت ضربدری بسته و پیش از آن فنهای خنککننده را از روی هیتسینک باز کنید تا بتوانید با سهولت بیشتری پیچها را بسته و محکم کنید. علاوه بر آن فراموش نکنید که قبل از بستن هیتسینک بر روی سیپییو، ماده واسط حرارتی که تحت عنوان خمیر سیلیکون شناخته میشود را بر روی سطح پردازنده پخش کنید. کولرهای خنککننده استوک معمولاً بهصورت پیشفرض از خمیر سیلیکون برخوردار بوده و نیازی به اعمال دستی آن وجود ندارد، اما در صورتی که مادهای سفید و یا خاکستری رنگ بر روی قسمت زیرین هیتسینک (پایهای که مستقیماً بر روی سطح IHS پردازنده قرار میگیرد) قابل مشاهده نیست، باید خمیر سیلیکون یا همان خمیر حرارتی را بهصورت دستی اعمال کنید.
برای این کار پیشنهاد میشود تا ابتدا یک خمیر سیلیکون مناسب و قدرتمند همچون Deepcool Z5 و یا … را خریداری کرده و سپس به اندازه یک نخود در قسمت مرکزی پردازنده قرار دهید. پس از آن هیتسینک کولر را بر روی سیپییو قرار داده و اقدام به بستن پیچها و یا بستهای آن نمایید. خمیر سیلیکون اعمال شده در نتیجه فشار حاصل از هیتسینک به سطح IHS پردازشگر پخش شده و حفرههای موجود در آن پس از گرم شدن بهطور یکپارچه پر میشوند. این نکته را مدنظر داشته باشید که به دلیل وجود خمیر سیلیکون، هیتسینک هنگام نصب ممکن است بر روی پردازنده کمی لیز بخورد، بنابراین دقت کنید تا هیچگونه خمیری (حتی به میزان بسیار اندک) از سطح پردازنده به روی سوکت نریزد (برخی از خمیرهای سیلیکون همچون انواع فلزی آنها رسانای جریان الکتریکی بوده و در صورت رسیدن خمیر به پایههای پردازنده بدون شک به بروز اتصال کوتاه و سوختن سیپییو منتهی میشود).
در نهایت پس از نصب صحیح هیتسینک بر روی پردازنده و اطمینان از محکم بودن آن، کافی است تا فنهای خنککننده را نیز با استفاده از گیرههای مخصوص بر روی هیتسینک سوار کرده و پس از اتصال برق آنها به هدر مخصوص مادربرد، از کاهش دمای پردازنده و یا به پایان رسیدن یکی از مراحل اسمبل سیستم خود نهایت لذت را ببرید.