نقد و بررسی کامپیوتر کوچک ازراک DeskMini 310

مقدمه

در بررسی‌های گذشته به تست دو مدل از مینی‌ پی‌سی‌های اینتل پرداختیم. کامپیوتر‌هایی که توسط اینتل با نام NUC توسعه یافته‌اند و با توجه به ابعاد کوچک خود، به راحتی در فضاهای محدود و حتی پشت مانیتور قابل استفاده می‌باشند. یکی دیگر از کمپانی‌های فعال در زمینه‌ توسعه‌ی کامپیوترهای کوچک، ازراک “ASRock” است. این کمپانی تولید کامپیوترهای کوچک خود را با نام BeeBox شروع کرد. بعد از معرفی چیپست‌ H310 توسط اینتل، مینی پی‌سی جدید ازراک با نام DeskMini 310 معرفی شد. این کامپیوتر کوچک یک مزیت بزرگ دارد و آن هم استفاده از پردازنده کلاس دسکتاپ است! این مینی پی‌سی به صورت نیمه آماده به فروش می‌رسد و در فروشگاه جیبانو نیز کانفیگ‌های متنوعی موجود است. کانفیگی که امروز قصد داریم به بررسی آن بپردازیم، در بالاترین سطح قرار دارد.

مشخصات فنی

پردازنده

مینی پی‌سی ازراک DeskMini 310 با توجه به قدرتمندترین کانفیگی که بالاتر عنوان کردیم، به پردازنده‌ی Intel Core i7 8700 مجهز است. با توجه به اینکه این پردازنده در کلاس دسکتاپ است، از قدرت بسیار بالایی بهره‌مند می‌باشد. این پردازنده اختلافی کمی در حدود 13 درصد با نمونه‌ی ضریب باز i7-8700K دارد و دارای 6 هسته‌، 12 رشته، 12 مگابایت حافظه کش سطح 3، فرکانس پایه 3.2 گیگاهرتز و فرکانس توربو 4.6 گیگاهرتز است. برخورداری از پردازنده دسکتاپی باعث شده تا DeskMini 310 حدود 50 درصد از NUC8i7BEH و 70 درصد از NUC8i5BEH قویتر باشد، درحالیکه پردازنده‌ی هر دو NUC اشاره‌ شده‌ی اینتل از قدرت بالایی برخوردار هستند!

تراشه گرافیکی

اکثر پردازنده‌های اینتل به تراشه گرافیکی مجتمع Intel HD Graphics یا Intel UHD Graphics مجهز هستند. تنها برخی از پردازنده‌های موبایلی اینتل مانند i3-8109U و i5-8259U که رقم آخر آنها 9 است از پردازنده گرافیکی Inte Iris Plus مانند Iris Plus 655 برخوردار می‌باشند. تراشه‌های Iris Pro قدرت بسیار بالاتری دارند، برای مثال، 655 Iris Pro حدود 55 درصد از UHD Graphics 630 قویتر است. در عوض، بیشتر از همین اختلاف را، واحد پردازش اصلی i7-8700 با i5-8259U دارد. پس این موضوع به انتخاب خریدار بستگی دارد که چه مقدار قدرت پردازش اصلی و چه مقدار قدرت پردازش گرافیکی نیاز دارد؟

UHD 630 موجود در i7-8700، دارای 24 واحد پردازشی، فرکانس GPU و مموری برابر با 1200 مگاهرتز است. این تراشه‌ی گرافیکی دارای باس 128 بیتی است که برای گرافیک مجتمع بسیار خوب است. این تراشه گرافیکی از حافظه‌ی DDR4 سیستم به عنوان حافظه گرافیکی خود استفاده می‌کند.

حافظه RAM

مینی پی سی ازراک DeskMini 310 از نوع نیمه آماده است. این دستگاه می‌تواند از 64 گیگابایت حافظه‌ی DDR4 از نوع SO-DIMM تا فرکانس 2666 مگاهرتز پشتیبانی کند که به رم لپ تاپی معروف می‌‎باشند. DeskMini 3110 دارای 2 شکاف حافظه رم است اما به سختی می‌توان ماژول‌های تکی DDR4 از نوع 32 گیگابایتی را یافت نمود. کانفیگی که امروز به تست آن می‌پردازیم، دارای 2 ماژول 16 گیگابایتی 2400 مگاهرتزی است.

HDD و SSD

مینی پی سی اینتل DeskMini 310 دارای دو پورت SATA برای نصب انواع هارد‌دیسک و اس‌اس‌دی 2.5 اینچ و یک پورت M.2 برای نصب اس‌اس‌دی M.2 از نوع 2280 است. این پورت از اس‌اس‌دی‌های پرسرعت M.2 نوع PCIe Gen 3.0 x4 و همینطور M.2 SATA نیز پشتیبانی می‌کند. کانفیگ مورد نظر ما، به هارددیسک Western Digital 2TB 2.5” 5400RPM در کنار اس‌اس‌دی بسیار پرسرعت Western Digital Black SN750 250GB مجهز است.

نگاه نزدیک

مینی ‌پی‌سی ازراک DeskMini 310 دارای بسته بندی متوسط و معمولی می‌باشد که روی آن مشخصات اصلی دستگاه ذکر شده است. این قسمت بسیار ساده طراحی شده و چندان درخور DeskMini 310 نیست. البته بسته بندی چندان اهمیت ندارد. لوازم همراه DeskMini 310 شامل آداپتور برق، کابل برق، دفترچه راهنمای سریع و دیسک حاوی درایورها است.

مینی ‌پی‌سی مذکور در ابعاد طول، ارتفاع و عرض به ترتیب 150x150x80 میلیمتر طراحی و ساخته شده است و از این نظر، ابعاد بزرگتری نسبت به NUC اینتل دارد. طراحی این دستگاه قابل قبول اما بسیار شبیه به یکی از محصولات گیگابایت است و تفاوت خاصی با یکدیگر ندارند. با وجود اینکه DeskMini 310 ابعاد بزرگتری نسبت به NUC اینتل دارد، اما همچنان یک کامپیوتر کوچک است در حالیکه می‌توان NUC را بسیار کوچک خواند.

جلوی  دستگاه، دکمه‌ی استارت، یک پورت USB 3.1 Gen 1 Type-A، یک پورت USB 3.1 Gen 1 Type-C، یک خروجی 3.5 میلیمتری برای هدفون، یک خروجی 3.5 میلیمتری برای میکروفون و 2 LED برای وضعیت پاور و هارد سیستم تعبیه شده است. در این قسمت شکاف‌هایی نیز برای خروج جریان هوای فن سی‌پی‌یو در نظر گرفته شده است.

پشت دستگاه نیز یک پورت USB 2.0 Type-A، یک پورت USB 3.1 Gen 1 Type-A، یک پورت شبکه RJ45، پورت ورودی برق، یک خروجی تصویر D-sub، یک خروجی تصویر HDMI و در نهایت یک Display Port، خروجی‌های پنل پشتی DeskMini 310 را تشکیل می‌دهند. در قسمت خروجی تصویر با پورت‌های متنوع و کاملی روبه‌رو هستیم. پورت COM نیز به عنوان یک گزینه‌ی آپشنال، در این بخش قابل نصب است. درگاه کارت‌خوان Micro-SD نیز از نوع داخلی است و پشت مادربورد قرار دارد. پس برای استفاده از کارت‌خوان نمی‌توان از انواع رایج استفاده نمود. البته از کمپانی ازراک انتظار داشتیم که به طور پیش‌فرض برای DeskMini 310 کارت‌خوان در نظر گیرد. جدا از کارت‌خوان، میکروفون استریو و پورت تاندربولت 3.0 از دیگر برتری‌های NUC نسبت به DeskMini 310 است.

مادربورد بکار رفته در DeskiMini 310 دارای فرم کارخانه‌ای Mini-STX با ابعاد 147×140 میلیمتر است و نسبت به نمونه‌ی 102×102 میلیمتر مینی پی‌سی اینتل، ابعاد بزرگتری دارد. برای مقایسه، بد نیست بدانید مادربوردهای Mini-ITX که بسیار کوچک هستند، ابعاد 170×170 میلیمتر دارند. چیپست H310 فاقد هیت‌سینک است که به دلیل حرارت بسیار پایین آن می‌باشد. تنها قسمت مدار تنظیم کننده ولتاژ پردازنده دارای هیت‌سینک کوچکی است.

برای دستگاه مورد نظر، کانفیگ‌های متنوعی را می‌توان انتخاب کرد که همانطور که گفتیم، کانفیگ مورد بررسی ما قوی‌ترین کانفیگی است که در وبسایت جیبانو به فروش ‌‎می‌رسد. این کانفیگ شامل پردازنده i7-8700 به همراه فن مرجع اینتل برای سوکت 1151، دو ماژول 16 گیگابایتی DDR4 از نوع 2400 مگاهرتز، هارد دیسک وسترن دیجیتال 2 ترابایت 2.5 اینچی سری Blue، اس‌اس‌دی وسترن دیجیتال SN750 از سری Black، کارت شبکه بی‌سیم M.2 اینتل به همراه دو آنتن و پورت COM است.

بایوس

بایوس UEFI ازراک، دارای طراحی مشابه با سایر مادربوردهای رایج دسکتاپ این کمپانی دارد. این بایوس منظم امکاناتی از قبیل مشاهده مشخصات دقیق سیستم، اطلاع از دمای قسمت‌های سی پی یو، چیپست اصلی و مموری، اطلاع از ولتاژ قسمت‌های سی پی یو، مموری، شاخه‌های اصلی، تنظیم پروفایل خاص برای بخش کولینگ و انتخاب تعداد هسته‌های پردازشی، بخشی از امکانات این بایوس است. این بایوس مشکل بوتی که در NUC اینتل مشاهده کرده بودیم را ندارد و کاملا عادی رفتار می‌کند.

تست و کارایی

همانطور که گفتیم، کانفیگ مورد نظر ما شامل پردازنده Intel Core i7-8700 دو ماژول رم Crucial 16GB DDR4-2400 SO-DIMM و اس‌اس‌دی Western Digital BLACK SN750 NVME 250GB به عنوان قطعات اصلی است. برای مقایسه از دو مینی ‌پی‌سی قدرتمند INTEL NUC8i5BEH و INTEL NUC8i7BEH استفاده کردیم. اما به این دلیل اینکه پردازنده دستگاه ما در کلاس دسکتاپ است، از دو پردازنده رده‌ی دسکتاپ برای مقایسه استفاده کردیم. این دو کانفیگ شامل پردازنده‌ی i7-7700K به همراه مادربورد Z270 و پردازنده‌ی i7-8700K به همراه یک مادربورد Z370 است. حافظه‌های بکار رفته در این دو سیستم نیز نوع 3200 مگاهرتزی هستند که این موضوع بهرحال از برتری‌های پلتفرم دسکتاپ در کنار مادربوردهای سری Z می‌باشد.

لیست نرم افزارهای تست شده نیز به شرح زیر است:

• CPU-Z 1.88.0 x64
• Aida 64 Extreme v5.99.4900
• 3DMark 11 Advanced Edition
• 3DMark 13 Firestrike v1.1
• Cinebench R15
• Furmark 1.19
• Prime 95

ابتدا مشخصات دستگاه را از طریق نرم افزار CPU-Z و GPU-Z مشاهده می‌کنید:

همانطور که ملاحضه می‌کنید، پردازنده‌ی Core i7 8700 دارای فرکانس پایه 3.2 گیگاهرتز و فرکانس توربو 4.6 گیگاهرتز است. پیش‌تر عنوان کردیم که این پردازنده به همراه 12 رشته‌ی پردازشی برای 6 هسته پردازشی و 12 مگابایت حافظه کش سطح سوم، قدرت پردازشی عظیمی را ایجاد می‌کند که در قسمت‌های بعد مشاهده می‌کنیم.

AIDA64 EXTREME

نرم افزار AIDA64 EXTREME در گذشته با نام EVEREST شناخته می‌شد. آیدا 64 کاملترین برنامه تست حافظه رم و کش سی پی یو است و بنچمارک‌های متعدد برای تست پردازنده و بنچمارک‌های دیگری مانند GPGPU برای محاسبه قدرت خام سی پی یو و تراشه گرافیکی دارد. Cachmem، همانطور که از نامش پیداست، به تست حافظه کش و رم سیستم می‌پردازد و مهمترین قسمت AIDA64 EXTREME نام دارد.

در این بنمچمارک دو پردازنده i5-8259U و i7-8559U به دلیل برخورداری پردازنده آنها از حافظه eRAM، سرعت خواندن، نوشتن و کپی بسیار بالایی حتی در حالت تک کاناله‌ دارند. به دلیل محدودیت پردازنده‌های غیر K اینتل، اختلاف i7-8700 با 7700K و 8700K طبیعی است. در مورد زمان تاخیر نیز همین موضوع  صدق می‌کند.

3DMark11

کمپانی Futuremark معروفترین کمپانی در ساخت نرم افزارهای تست و بنچمارک 3 بعدی است. سال 2011 میلادی، اولین 3DMark این کمپانی با نام 3DMark11 بر مبنای API دایرکت ایکس نسخه 11 ام عرضه شد. 3DMark11 هنوز هم به عنوان بنچمارکی با قابلیت اعمال فشار مضاعف به سی پی یو و کارت گرافیک یاد می‌شود.

در این بنچمارک i7-8700 با i7-8559U دستگاه NUC8i7BEH اختلاف قابل توجهی دارند اما اختلاف واقعی آنها بیش از این است. بهرحال 3DM11 تنها یکی از بنچمارک‌ها می‌باشد.

3DMark 2013 – Fire Strike

2 سال پس از عرضه‌ی 3DMark11، نسخه‌ی جدید 3DMark با نام 3DMark 2013 بر مبنای API دایرکت ایکس 11 (DirectX 11) معرفی شد. 3DMark 2013 به لحاظ ساخت، کاملا با نسخه‌های پیشین خود متفاوت است. این نسخه در ابتدا شامل بنچمارک‌های Sky Driver ،Ice Storm و Fire Strike بود که بعدا Time Spy  با API دایرکت ایکس 12 به آن اضافه شد.

در تست 3DM11 اختلاف i7-8700 با i7-8559U حدود 50 درصد و با i5-8259U حدود 54 درصد است. اختلاف پایین دو پردازنده موبایلی i5 و i7 به دلیل محدود شدن فرکانس 8559U است تا دمای بالا آسیبی به آن نزند.

CPU-Z Benchmark

CPUID حدود 2 سال است که بنچمارک کوچکی را در نرم افزار CPU-Z خود قرار داده است. CPU-Z Benchmark دارای 2 تست تک رشته (Single-Thread) و چند رشته (Multi-Thread) برای ارزیابی پردازنده‌ها است و در هر نسخه، امتیاز تعدادی از پردازنده‌ها به عنوان پیش‌فرض برای مقایسه در نظر گرفته شده است.

در بنچمارک CPU-Z پردازنده مورد بحث ما توانست 50 درصد کارایی بالاتری را از پردازنده i7-8559U موجود در NUC8i7BEH کسب کند. این اختلاف با پردازنده‌ی i5-8259U موجود در NUC8i5BEH برابر با 70 درصد است. فراموش نکنید، هر دو پردازنده موبایلی ذکر شده دارای قدرت بالایی هستند اما به دلیل اینکه i7-8700 در کلاس دسکتاپ است و هیچگونه محدودیتی نسبت به پلتفرم موبایلی ندارد، قدرت بالای آن را می‌توان کاملا احساس کرد.

Cinebench R15

نرم افزار Cinebench بر اساس نرم افزار Cinema 4D شرکت Maxon است که در ساخت فیلم‌هایی مانند مرد آهنی بکار گرفته شده است. این ترم دارای 2 تست تک رشته و چند رشته‌ای هست که به رندر یک تصویر با تعداد بسیار زیادی از چند ضلعی‌ها می‌پردازد. این تست در حالت چند رشته‌ای می‌تواند به عنوان تست استرس نیز مورد استفاده قرار گیرد.

در این تست، i7-8700 تنها با i7-8700K فاصله دارد و با سایر پردازنده‌ها اختلاف قابل توجهی دارد.

WinRAR

WinRAR نیازی به معرفی ندارد. نرم افزار محبوبی که بر روی کامپیوتر اکثر ما نصب است. WinRAR قویترین نرم افزار فشرده سازی فایل‌ها است که از قابلیت مالتی ترد (Multi-Thread) یا چند رشته‌ای نیز پشتیبانی می‌کند. این نرم فزار دارای بنچمارکی در درون خود است تا کارایی سیستم را از نظر معیارهای خود بسنجد.

نتیجه‌ی این تست نیز مشابه تست قبلی است و i7-8700 به خوبی کارایی بالای خود را نشان داد.

Temperature

در این بخش به ثبت دمای CPU و GPU خواهیم پرداخت. این قسمت برای پردازنده شامل ثبت دما در  2 تست Prime 95 و Cinebench R15 است. پرایم 95 را می‌توان سنگینترین نرم افزار تست استرس پردازنده نامید و دماهایی که گزارش می‌کند، اختلاف قابل توجهی با دمای ثبت شده در بازی‌ها و حتی نرم افزارهای گرافیکی دارد.Cinebench R15 نیز یکی کاربردهای پرشمار این روزها را نشان می‌دهد و پردازنده را تحت فشار بالایی قرار می‌دهد. برای ثبت دمای GPU نیز از نرم افزار Furmark با رزولیشن FHD استفاده کردیم. تست‌های یاد شده به مدت 15 دقیقه اجرا خواهند شد.

با وجود اینکه پردازنده 65 واتی i7-8700 دارای 6 هسته فیزیکی و 12 رشته‌ی پردازشی به همراه 12 مگابایت کش سطح 3 و فرکانس بوست تا 4.6 گیگاهرتز است، دمای آن از 84 درجه‌ی سانتی گراد فراتر نرفت که آن هم در خلل تست بیش از حد سنگین Prime95 ثبت شد. همانطور که مشاهده کردید، این دما در تست ساین بنچ برابر با 81 درجه‌ی سانتی گراد بود. دماهای ثبت شده‌ی i7-8700 بسیار کمتر از دمای پردازنده‌های مینی ‌پی‌سی اینتل است. این موضوع در مورد دمای GPU داخلی این پردازنده نیز صدق می‌کند. با این اوصاف، فن مرجع 1151 اینتل می‌توان حرارت این پردازنده را مهار کند.

نتیجه گیری

می‌توان بزرگترین مزیت مینی پی‌سی ASRock DeskMini 310 را قابلیت ارتقای پردازنده‌ و استفاده از پردازنده‌های کلاس دسکتاپ نامید. نتایج تست‌ها نشان می‌دهد که با وجود پردازنده‌ای مانند i7-8700، می‌توان کارایی پردازشی بسیار بیشتری نسبت به قویترین مینی پی‌سی‌های موجود اینتل کسب کرد. در مورد حافظه‌های رم باید از نمونه‌های لپ‌تاپی استفاده نمود که این حافظه‌ها نسبت به نمونه‌ دسکتاپی در فرکانس‌های پایین، تفاوتی ندارند. بهرحال حداکثر فرکانس چیپست‌های H برابر با 2666 مگاهرتز در سری 300 اینتل است. تنها کارایی پایین‌تر گرافیک پردازنده‌های دسکتاپ اینتل نسبت به برخی از پردازنده‌های موبایلی (Core ix-8xx9) ممکن است توجه شما را جلب کند که بازهم هر دو آنها توانایی اجرای بازی‌های نه چندان سنگین را دارند. در مورد طراحی نیز DeskMini بزرگتر از NUC است اما این تفاوت خیلی زیاد نیست. در عوض، می‌توان از فن مرجع یا حتی دیگر فن‌ها استفاده نمود و دستگاه را با پردازنده‌های جدید و قدرتمندتر بروزرسانی کرد. خروجی‌های تصویر کامل است و تعداد پورت‌های USB نیز کافی به‌نظر می‌رسد. عدم بکارگیری پورت USB 3.2 Gen 2 و تاندربولت 3 نسبت به NUC می‌تواند در کاهش قیمت تاثیر داشته باشد. تنها نکته‌ی منفی که در مورد این دستگاه مشاهده گردید، داخلی بودن کارت‌خوان آن و نیاز به تبدیل با کابل است.

کامپیوتر کوچک ASRock DeskMini 310 در بخش ” کارایی ” و ” ارزش خرید ” بیشترین نمره را به خود اختصاص داد. با توجه نتیجه گیری نهایی، این دستگاه نشان ” Performance Award ” و ” Value Award ” را دریافت می‌کند.