مقدمه
مدت کوتاهی از عرضهی نسل سوم پردازندههای Ryzen میگذرد. کمپانی ای ام دی ” AMD “، با سروصدای زیادی این پردازندهها را روانهی بازار ساخت و حساب ویژهای روی آنها باز کرده است. AMD از ابتدا بر کارایی بسیار بالا و قیمت پایین سی پی یوهای جدید خود در برابر رقیب دیرینهاش، اینتل، تاکید زیادی کرده بود. سایتهای مختلفی در سراسر دنیا به تست و بررسی رایزن 3000 پرداختهاند و امروز پیش از آنکه به عرضهی آنها در فروشگاه آنلاین جیبانو بپردازیم، بد نیست تعدادی از نتایج Ryzen 3000 را با هم مرور کنیم. نتایجی که امروز با شما به اشتراک میگذاریم، از 3 سایت معتبر Tomshardware، Techpowerup و Guru3D استخراج شدهاند.
مشخصات فنی
پردازنده Ryzen نسل سوم یا Ryzen 3000 با اسم رمز Matisse در مدلهای محدودی عرضه شدند. در فاز اول، ای ام دی علاقهی چندانی به ارائهی سی پی یو Ryzen بدون پسوند X ندارد. تنها پردازندهی Ryzen 5 3600 دارای 2 مدل (Ryzen 5 3600, Ryzen 5 3600X) است:
در نسل سوم با دو APU نه چندان جدید Ryzen 3 3200G و Ryzen 5 3400G روبرو هستیم. بر خلاف سایر سی پی یو های نسل سوم، سی پی یو ای ام دی 3200G و 3400G در واقع همان رایزن 2200G و 2400G هستند که فرکانس سی پی یو و جی پی یو بالاتری دارند. 3200G و 3400G از 300 مگاهرتز فرکانس بالاتر سی پی یو و 150 مگاهرتز فرکانس بالاتر GPU (VEGA 8 و VEGA 11) برخوردار هستند و بر اساس همان معماری ساخت 12 نانومتری Ryzen 2000 ساخته شدهاند. بهرحال فرکانس بالاتر منجر به کارایی بالاتر نیز میگردد.
بعد از دو APU نسل سوم رایزن، سی پی یو های اصلی این نسل شروع میشوند. ضعیفترین پردازنده AMD در این نسل جایگزین Ryzen 5 2600، Ryzen 5 3600 نام دارد که از 6 هسته و 12 رشته پردازشی برخوردار است. با توجه به تغییراتی که AMD در معماری، حافظهی کش و افزایش تعداد ترانزیستورها داده است، قدرت پردازندههای Ryzen 3000 در فرکانس یکسان و تعداد هسته یکسان، (IPC) حدود 10 درصد نسبت به نسل گذشته افزایش یافته است! افزایش فرکانس را هم اگر اضافه کنیم، پردازندههای قدرتمندی پیش روی ماست. البته این نتایج به لطف بکارگیری فناوری ساخت 7 نانومتر (7 nm) میسر شده است. همانطور که در جدول بالا مشاهده کردید، سی پی یو رایزن 5 3600X با 50 دلار قیمت بالاتر در دسترس است و تنها تفاوت آن با نسخهی بدون X به 200 مگاهرتز فرکانس و TDP بالاتر خلاصه میشود. این اختلاف در بازارهای داخلی کاملا مشهود است و همین امر باعث شده تا Ryzen 5 3600 ارزش خرید بالاتری داشته باشد. AMD حافظه بالایی برای این پردازندهها در نظر گرفته است و هر دو در مجموع دارای 35 مگابایت حافظهی کش هستند که این میزان نسبت به نسل گذشته حدود 2 برابر شده است! (19 مگابایت برای 2600 و 2600X)
پردازندههای بعدی Ryzen 3000 از نوع 8 هسته ای میباشند. این دو پردازنده Ryzen 7 3700X و Ryzen 7 3800X نام دارند که مشخصات آنها در جدول بالا آمده است. هر دو در مجموع دارای 36 مگابایت حافظه کش و فرکانس توربو تقریبا یکسانی هستند. اما فرکانس پایهی 3800X به میزان 300 مگاهرتز بالاتر است. دومین تفاوت عمده، به توان طراحی حرارتی آنها برمیگردد که برای 3700X برابر با 65 وات و برای 3800X برابر با 105 وات است.
تا اینجای کار، ای ام دی در هر 3 نسل رایزن برای پلتفرم میانردهی خود پردازندههای 4 تا 8 هستهای عرضه کرده است. اما در نسل سوم، ای ام دی تصمیم گرفته است تا دو مدل Ryzen 9 برای رقابت با پردازندههای Core i9 عرضه کند. مدل اول Ryzen 9 3900X با 12 هسته و 24 رشتهی پردازشی و کش بسیار زیاد 70 مگابایت است که قدرت بسیار بالایی در محاسبات دارد. حتی فرکانس این پردازنده نیز بالاست؛ 3.8 گیگاهرتز در حالت پایه و 4.6 گیگاهرتز در حالت بوست! AMD برای این سی پی یو قیمت 499 دلار را در نظر گرفته است که از این لحاظ با Core i9 9900K برابری میکند اما از قدرت پردازشی بسیار بالاتری نسبت به 9900K برخوردار است.
دومین پردازندهی رایزن 9 قویترین Ryzen 3000 است که پردازندههای پلتفرم حرفهای اینتل را مورد هدف قرار داده است. این پردازنده Ryzen 9 3950X نام دارد که دارای 16 هسته و 32 رشته پردازشی است. کش نهایی این پردازنده 72 مگابایت، فرکانس پایه 3.5 گیگاهرتز و فرکانس توربو 4.7 گیگاهرتز است که در بین تمام پردازندههای Ryzen 3000 از بالاترین فرکانس توربو نیز برخوردار است. 3950X برابر با برچسب قیمتی 749 دلار رقیب Core i9 9980XE دو هزار دلاری به شمار میرود.
تست و کارایی
Cinebench R15/IPC
تست اول مورد انتخاب ما Cinebench R15 نام دارد که میتوان آن را یکی از محبوبیترین تستهای 2D سی پی یو نامید. در حالت چند هستهای، Ryzen 5 3600 با اختلاف 22 درصدی Ryzen 5 2600 و با اختلاف 4 درصدی i7-9700K را پشت سر گذاشت و امتیاز برابر با Ryzen 7 2700 کسب کرد که نتیجهی بسیار خوبی است! در رقابت 8 هستهای ها، Ryzen 7 3700X امتیاز بالاتری نسبت به Core i9 9900K از آن خود کرد و همچنین Ryzen 9 3900X دوازده هسته ای، امتیاز برابری با Core i9 7960X شانزده هستهای بدست آورد! با این حساب در نرم افزارهای گرافیکی و رندر، میتوان روی پردازندههای تازه نفس ای ام دی کاملا حساب کرد.
V-Ray
بنچمارک بعدی بر مبنای موتور رندر تصاویر محبوب V-ray است. در این تست نیز Ryzen 5 3600 زمان پایینتری را نسبت به i7-8700K و همینطور Ryzen 7 2700 ثبت کرد. همچنین 3900X نیز 42 درصد از i9-9900K قویتر ظاهر شد و تنها 2 درصد با تردریپر 16 هستهای 2950X فاصله دارد! این پردازنده با i9-7960X شانزده هستهای قدرتمند اینتل نیز تنها 12 درصد اختلاف کارایی دارد درحالیکه، قیمت آن تقریبا یک سوم 7960X است. نتیجهی بدست آمده را میتوان به i9-9960X نیز تعمیم داد.
H.265 Encoding
انکدینگ انواع ویدئو به فرمتهای مختلف یکی از کارهایی است که اغلب ما آن را انجام میدهیم. گاها تقریبا ویدئو یا فیلمهایی را تبدیل میکنیم که حجم بسیار بالایی دارند. در چنین شرایطی نقش سی پی یو بسیار پررنگ است و میتواند از اتلاف وقت جلوگیری کند. در تست انکدینگ HEVC یا H.265، فشار بسیار بالاتری نسبت به حالت H.264 به پردازنده وارد میگردد. پردازنده میتواند در این تست تمام پتانسیل خود را برای کسب نتیجهی بهتر بکار گیرد. نتایج این تست حاکی از عملکرد بسیار خوب پردازندههای تازه نفس ای ام دی است.
Shadow of Tomb Raider
بعد از تستهای مختلف سنجش کارایی، به محیط بازیهای رایانهای و کارایی پردازندههای مورد نظر را در محیط بازی محک میزنیم. محیط بازی دقیقا همان جایی است که پردازندههای رایزن از نسل اول نرخ فریم پایینتری نسبت به اینتل داشتند. اما با این حال، در نسلهای بعدی کارایی ای ام دی در اجرای بازیهای رایانهای بهتر و بهتر شد. در جدیدترین نسخهی Tomb Raider یا همان Shadow of Tomb Raider، 3900X نسبت به رقیب خود، 9900X، حدود 8 درصد فریم کمتری دارد و چیزی بین 9600K و 8700K قرار میگیرد. البته این اختلاف فریم چندان مهم نیست. در عوض، 3900X در سایر بنچمارکهای پردازشی کارایی بسیار بالاتری از خود نشان میدهد.
Far Cry 5
در بازی Far Cry 5 اختلاف 9900K و 3900X بیشتر شده و به 18 درصد میرسد. دلیل این موضوع را میتوان در استفادهی کمتر این بازی از پردازنده عنوان کرد. حتی فریم ریت 3900X که در بازی قبلی از 9600K بیشتر بود، در بازی کاهش یافت و به کمتر از 9600K رسید.
نتایج حاکی از آن است که برای اجرای بازیهای رایانهای، پردازنده Ryzen شش هستهای 3600X کافی به نظر میرسد و از مدلهای قویتر میتوان در کارهای حرفهای استفاده نمود. در بازی Far Cry 5 اختلاف 9900K و 3900X بیشتر شده و به 18 درصد میرسد. دلیل این موضوع را میتوان در استفادهی کمتر این بازی از پردازنده عنوان کرد. حتی فریم ریت 3900X که در بازی قبلی از 9600K بیشتر بود، در بازی کاهش یافت و به کمتر از 9600K رسید.
Temperature
در آخر به دمای پردازنده Ryzen نسل سوم و مقایسهی آن با نسل قبل میرسیم. سی پی یوهای Ryzen جدید در مقایسه با نسل قبل دمای بالاتری دارند. در این بین سی پی یو رایزن 9 3900X دمای بسیار بالاتری دارد. البته این سی پی یو در قبال 12 درجهی سانتی گراد دمای بالاتر نسبت به سی پی یو رایزن 7 3700X، دارای 4 هستهی بیشتر است.
نتیجه گیری
ای ام دی با پردازنده Ryzen جدید خود توانست به خوبی در برابر اینتل قد علم کند. نسل سوم رایزن نسل به دوم بازهم دارای بهبودهایی در بخش IPC (کارایی هسته به هسته با فرکانس یکسان) است و در این توانست اختلاف خوبی را با اینتل بدست آورد. 10 درصد اختلاف در این بخش رقم بسیار بالایی محسوب میشود. در بخش قیمت، ای ام دی با قیمت یکسان، سی پی یوهای قویتری را عرضه کرده است تا کار برای اینتل سخت شود. اگر بازیهای رایانهای را فاکتور بگیریم، سی پی یوهای اینتل توانایی رقابت با ای ام دی را در بازهی قیمتی یکسان، در حال حاضر ندارند. بهرحال برای کسانی که از نسل اول پردازنده Ryzen در سیستم خود استفاده میکنند، فرصت خوبی است تا یک ارتقای جانانه انجام دهند. تنها در بحث دما AMD دمای بالایی از خود نشان داد که برای پردازندههای 3800X به پایین دمای قابلی است.
ویژگیهای مثبت
- کارایی پردازشی بسیار بالا
- حافظه کش بسیار زیاد در برخی از مدلها
- قیمت مناسب و کاملا رقابتی
- تکنولوژی ساخت 7 نانومتر
ویژگیهای منفی
- دمای برخی از مدلها بسیار بالاست
- اختلاف با رقبا در بازیهای رایانهای